Συμπτώματα & διάγνωση

Συμπτώματα & διάγνωση

Συμπτώματα & διάγνωση

Πώς μπορώ να καταλάβω ότι έχω βαρηκοΐα

 

Τα συνήθη συμπτώματα που παρατηρούνται από ασθενείς με βαρηκοΐα είναι τα παρακάτω:

  • Ζητούν από το συνομιλητή να επαναλάβει λέξεις ή παρερμηνεύουν τα λεγόμενά του
  • Οι γύρω τους διαμαρτύρονται ότι αυξάνουν την ένταση της τηλεόρασης
  • Δυσκολεύονται να ακούσουν καθημερινούς ήχους όπως το κουδούνι της πόρτας, το τηλέφωνο, το ξυπνητήρι, το κελάηδισμα των πουλιών, κλπ.
  • Τους έχουν επισημάνει ότι μιλούν δυνατά
  • Δεν ξεκαθαρίζουν τις λέξεις μιας πρότασης με αποτέλεσμα να μη μπορούν να επικοινωνήσουν ορθά
  • Δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν σε παρέες μεγαλύτερες των δύο ατόμων
  • Έχουν εμβοές (βουητά) ή τζιτζίκια στα αυτιά τους
  • Δυσκολεύονται να εντοπίσουν την κατεύθυνση από την οποία έρχεται ένας ήχος

Οι παραπάνω είναι κάποιες μόνο ενδείξεις και η κάθε περίπτωση μπορεί να διαφέρει. Αν ωστόσο εσείς ή κάποιος από το περιβάλλον σας έρχεστε αντιμέτωποι με ένα ή παραπάνω από τα προαναφερόμενα συμπτώματα, προτείνουμε να προβείτε άμεσα σε ακοολογική αξιολόγηση.

Διάγνωση βαρηκοΐας

 

Ο έλεγχος της ακοής γίνεται με διάφορες εξετάσεις που επιλέγονται βάσει κριτηρίων καταλληλότητας. Η πιο συνηθισμένη εξέταση είναι το τονικό ακοόγραμμα το οποίο συνοδεύεται συνήθως και με τυμπανόγραμμα. Τα παιδιά μικρής ηλικίας ή τα βρέφη που δεν μπορούν να συνεργαστούν για την διεξαγωγή του ακοογράμματος, μπορούν να υποβληθούν σε εξετάσεις ακοής με τις ωτοακουστικές εκπομπές (OAEs) και τα προκλητά δυναμικά (ABR).

 

Βαθμός Βαρηκοΐας

 

Το ακοόγραμμα είναι ένα γράφημα που δείχνει τα αποτελέσματα μιας εξέτασης ακοής καθαρού τόνου. Δείχνει πόσο δυνατοί πρέπει να είναι οι ήχοι σε κάθε συχνότητα για να τους ακούσει ο εξεταζόμενος. Το ακοόγραμμα δείχνει τον τύπο, τον βαθμό και τη διαμόρφωση της απώλειας ακοής.

 

Η βαρηκοΐα διακρίνεται σε ήπια, μέτρια, σοβαρή ή πολύ σοβαρή (υπολειμματική) και μπορεί να αφορά το ένα ή και τα δύο αυτιά του ασθενή. Πιο συγκεκριμένα:

  • Ήπια βαρηκοΐα: 21 dB – 39 dB

  • Μέτρια βαρηκοΐα: 40 dB – 69 dB

  • Σοβαρή βαρηκοΐα: 70 dB – 89 dB

  • Πολύ σοβαρή βαρηκοΐα: άνω των 90 dB


     

Συμπτώματα & διάγνωση

Ακοολογικές εξετάσεις

Ακουστικά Προκλητά Δυναμικά Εγκεφαλικού Στελέχους

Τι είναι τα ακουστικά προκλητά δυναμικά?

 

Τα Ακουστικά Προκλητά Δυναμικά Εγκεφαλικού Στελέχους, πιο γνωστά ως ABR (από τον όρο Auditory Brainstem Response ή Ακουστική Απάντηση Στελέχους), αποτελούν την απάντηση του κεντρικού ακουστικού συστήματος σε εξωγενή ακουστικά ερεθίσματα. Η μέτρησή τους αποτελεί μια αντικειμενική εξέταση της ακεραιότητας και λειτουργικότητας της νευρικής ακουστικής οδού από το ακουστικό νεύρο μέχρι και το εγκεφαλικό στέλεχος.


Που χρησιμεύει η μέτρηση των ακουστικών προκλητών δυναμικών?

 

Όπως είπαμε, τα ABR αξιολογούν την μεταγωγή νευρικού σήματος για ακουστικά ερεθίσματα με αντικειμενικό τρόπο, δηλαδή ο εξεταζόμενος δεν χρειάζεται να κάνει κάτι κατά την διάρκεια της εξέτασης. Συνεπώς, είναι ιδιαίτερα χρήσιμα σε περιπτώσεις όπου οι συμβατικές μέθοδοι είναι ανέφικτο να χρησιμοποιηθούν (π.χ. σε βρέφη). Επίσης, χρησιμεύουν στις περιπτώσεις όπου οι συμβατικές μέθοδοι αξιολόγησης της ακοής δεν έδωσαν ένα ξεκάθαρο συμπέρασμα και χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση.


Πως γίνεται η εξέταση των ακουστικών προκλητών δυναμικών?

 

Η εξέταση των ακουστικών προκλητών δυναμικών είναι μια απλή και ανώδυνη εξέταση και μάλιστα επειδή δεν χρειάζεται ο εξεταζόμενος να κάνει κάτι κατά την διάρκειά της, μπορεί να πραγματοποιηθεί ακόμα και όταν ο εξεταζόμενος κοιμάται. Τα βήματα της εξέτασης αναφορικά έχουν ως εξής:

  1. Ο εξεταζόμενος κάθεται αναπαυτικά σε έναν ήσυχο χώρο.

  2. Ηλεκτρόδια που καταγράφουν την εγκεφαλική λειτουργία τοποθετούνται σε διάφορα στρατηγικά σημεία της κεφαλής κολλημένα στο δέρμα.

  3. Φοράμε στον εξεταζόμενο ακουστικά όπου από εκεί δίνουμε διάφορα ακουστικά ερεθίσματα, συνήθως «κλικ» ή καθαρούς τόνους.

  4. Καταγράφεται η εγκεφαλική απάντηση σε αυτά τα ερεθίσματα μέσω των ηλεκτροδίων.

  5. Τα αποτελέσματα αξιολογούνται έτσι ώστε να εξάγουμε συμπεράσματα για την λειτουργικότητα της ακουστικής οδού.

Τυμπανόγραμμα

Τι είναι το τυμπανόγραμμα?

 

Το τυμπανόγραμμα είναι μια αντικειμενική εξέταση του αυτιού που ελέγχει την λειτουργία του μέσου ωτός και άρα το κατά πόσον ο ήχος μεταφέρεται ομαλά από το έξω στο έσω ους. Συγκεκριμένα, μετράει το πόσο μεταβάλλεται η ευκινησία της τυμπανικής μεμβράνης σε συνάρτηση με την αέρινη πίεση που εφαρμόζεται σε αυτήν.

 

Τι συμπεράσματα βγάζουμε από ένα τυμπανόγραμμα?

 

Μέσα από αυτήν την μέτρηση μπορούν να βγουν αρκετά συμπεράσματα για την κατάσταση του μέσου ωτός όπως η ύπαρξη ωτοσκλήρυνσης ή κάποιας άλλης διαταραχής των οσταρίων, η ύπαρξη υγρού (π.χ. μετά από μια μέση ωτίτιδα), ή κατά πόσον η ευσταχιανή σάλπιγγα λειτουργεί φυσιολογικά. Όλες αυτές οι πληροφορίες μπορούν να αποβούν ιδιαίτερα χρήσιμες για τον εντοπισμό της τοποθεσίας και του είδους της βλάβης, και συνεπώς να μας δείξουν την ανάλογη θεραπευτική μέθοδο.

 

Πως κάνουμε τυμπανόγραμμα?

 

Το τυμπανόγραμμα είναι μια απλή, σύντομη και ανώδυνη εξέταση. Εκτελείται με ένα ειδικό όργανο, τον τυμπανογράφο, όπου στην άκρη του έχει ένα σωληνάκι. Το σωληνάκι αυτό τοποθετείται εντός του αυτιού και σε μερικά μόλις δευτερόλεπτα παίρνουμε τα αποτελέσματά μας.

Ομιλητική Ακοομετρία

Τί είναι ομιλητική ακοομετρία?

 

Η ομιλητική ακοομετρία είναι μια ειδική εξέταση που χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της ικανότητας ενός ατόμου να ακούει και να κατανοεί την ομιλία. Σε αντίθεση με ένα παραδοσιακό ακοόγραμμα, το οποίο μετρά τα κατώφλια έντασης για την ακρόαση καθαρών τόνων (οι πιο απαλοί ήχοι που μπορεί να ακούσει ένα άτομο σε διαφορετικές συχνότητες), η ομιλητική ακοομετρία αξιολογεί πόσο καλά μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει και να κατανοήσει προφορικές λέξεις σε διαφορετικά επίπεδα έντασης.


Πώς γίνεται ένα τεστ ομιλητικής ακοομετρίας?

 

Κατά τη διάρκεια ενός τεστ ομιλητικής ακοομετρίας, ο εξεταζόμενος ακούει διάφορες λέξεις από ηχεία ή από ακουστικά και στη συνέχεια του ζητείται να τις επαναλάβει. Αυτές οι λέξεις ή προτάσεις εκφράζονται σε διάφορα επίπεδα έντασης, καθώς και με διάφορα επίπεδα θορύβου, προσομοιάζοντας ρεαλιστικές συνθήκες ακρόασης.


Γιατί κάνουμε ομιλητική ακοομετρία?

 

Το βασικό πλεονέκτημα της ομιλητικής ακοομετρίας έναντι του συμβατικού ακοογράμματος είναι ότι εξετάζει την ακουστική ικανότητα από μια πλευρά πολύ πιο κοντά στις ρεαλιστικές συνθήκες ακρόασης και αξιολογεί καλύτερα την πραγματική επίπτωση της βαρηκοΐας στο άτομο, αφού εξετάζει πως επηρεάζεται η επικοινωνία. Συνεπώς είναι ιδιαίτερα χρήσιμη και για την σωστή ρύθμιση ακουστικών βαρηκοΐας, μιας και έχοντας την ομιλητική ακοομετρία ως οδηγό, μπορούμε μετρώντας τις ικανότητες αναγνώρισης ομιλίας με και χωρίς ακουστική ενίσχυση, να αξιολογήσουμε τις ρυθμίσεις των ακουστικών βαρηκοΐας και να τις προσαρμόσουμε αναλόγως. Με αυτόν τον τρόπο, μεγιστοποιείται η αποτελεσματικότητα των ακουστικών στον βασικότερο τους στόχο, στην αποκατάσταση της επικοινωνίας.

 

Ωτοακουστικές εκπομπές

Τι είναι οι ωτοακουστικές εκπομπές?


 

Οι ωτοακουστικές εκπομπές (Otoacoustic Emissions ή OAEs) είναι ήχοι πολύ χαμηλής έντασης οι οποίοι παράγονται από το όργανο της ακοής στο έσω ους, τον κοχλία. Γενικά χωρίζονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες, καθώς μπορούν να παράγονται είτε αυθόρμητα (Spontaneous Otoacoustic Emissions ή SOAEs) είτε ως απάντηση σε κάποιο ηχητικό ερέθισμα - προκλητές (Evoked Otoacoustic Emissions ή EOAEs). Το σημαντικό είναι πως οι ωτοακουστικές εκπομπές γίνεται να μετρηθούν και μέσω αυτών να εξάγουμε συμπεράσματα για την λειτουργία του κοχλία.


 

Που χρησιμεύει η μέτρηση των ωτοακουστικών εκπομπών?


 

Όπως είπαμε, οι ωτοακουστικές εκπομπές χωρίζονται σε αυθόρμητες (SOAEs) και προκλητές (EOAEs). Οι προκλητές χωρίζονται σε 3 υποκατηγορίες:

  • Παροδικά προκλητές ωτοακουστικές εκπομπές (Transient-Evoked Otoacoustic Emissions ή TEOAEs)

  • Ωτοακουστικές εκπομπές συχνότητας ερεθίσματος (Stimulus-Frequency Otoacoustic Emissions ή SFOAEs)

  • Ωτοακουστικές εκπομπές προϊόντα παραμόρφωσης (Distortion-Product Otoacoustic Emissions ή DPOAEs)


 

Οι πιο χρήσιμες κατηγορίες εξ αυτών στην κλινική πράξη είναι οι TEOAEs και οι DPOAEs. Η όλη λογική της μέτρησης για την ανίχνευση βαρηκοΐας βασίζεται στο ότι οι ωτοακουστικές εκπομπές είναι πολύ χαμηλής έντασης (συνήθως <20dB SPL) και παράλληλα σε συχνότητες όπου ο ουδός ακοής είναι μεγαλύτερος των 20-30 dB (δηλαδή από το όριο της βαρηκοΐας και πάνω) δεν παράγονται OAEs. Άρα, εάν σε κάποια συχνότητα δεν έχουμε παραγωγή OAEs ξέρουμε ότι σε εκείνη τη συχνότητα υπάρχει βαρηκοΐα. Η μέτρηση των ωτοακουστικών εκπομπών είναι μια πολύ απλή, ανώδυνη, μη επεμβατική τεχνική αφού η εξέταση γίνεται τοποθετώντας ένα ειδικό μικρό «σωληνάκι»-ανιχνευτή στο αυτί που θα εμφανίσει τα αποτελέσματα σε λίγα μόλις λεπτά. Παράλληλα, δεν απαιτεί από τον ασθενή να κάνει κάτι κατά την διάρκεια της μέτρησης, γεγονός που την καθιστά ιδανική μέθοδο για αντικειμενική αξιολόγηση της ακοής σε βρέφη και γενικά σε άτομα που αρνούνται ή δεν γίνεται να συνεργαστούν για μια συμβατική μέτρηση της ακοής, όπως ένα ακοόγραμμα. Τέλος, το τεστ ΟΑΕs μπορεί να μας δείξει και εάν υπάρχει κάτι που μπλοκάρει την ακουστική οδό στο έξω ή το μέσο αυτί, αφού εάν υπάρχει κάτι τέτοιο (π.χ. περίσσια κυψελίδας, συλλογή υγρού κλπ) δεν θα μπορούν οι ΟΑΕs να φτάσουν μέχρι τον έξω ακουστικό πόρο και να ανιχνευθούν.